موفقیت در آزمون کارشناسی ارشد و دکتری

موفقیت در آزمون کارشناسی ارشد و دکتری

موفقیت در آزمون کارشناسی ارشد و دکتری ، برای کسب موفقیت در آزمون باید چندین عامل در کنار یکدیگر قرار گیرند که به مهمترین آن‌ها اشاره می‌کنیم:

۱) شناخت خود و قابلیت‌های فردی

اگر بخواهیم در این قسمت بحث کنیم، باید ساعت‌ها بنویسیم، ولی خیلی خلاصه باید بگوییم که اینقدر کلمه‌های ”نمی‌توانم، نمی‌توانم، نمی‌شه، دیر شده!“ و خیلی از جمله‌های منفی دیگر استفاده نکنید و به یک تغییر اساسی، ولی کوچک فکر کنید و از همین الان هم شروع کنید.

۲) تعیین هدف با توجه به قابلیت‌های فردی

هدف، خود را کوتاه در نظر نگیرید، تنها به فکر ورود به رشته مورد نظرتان دردانشگاه نباشید، به فکر این باشید که بعد از تحصیلات، بتوانید خدمتی به جامعه خود داشته باشید: در این صورت، مطمئن باشید دنیا هم به دنبالتان خواهد آمد.

۳) برنامه‌ریزی منسجم و تلاش و استقامت در تحقق آن

بعد از تعیین هدف، با یک برنامه‌ریزی منسجم و تلاش و پشتکار، حرکت خود را آغاز کنید، برنامه‌ریزی در این نبرد، شامل چند قسمت می‌باشد:

الف) خواندن درس‌های مربوط به کنکور

ب) شرکت در آزمون‌های آزمایشی

ج) تجزیه و تحلیل آزمون‌های آزمایشی و رفع اشکال‌های آن‌ها و درس عبرت گرفتن از آنها. (مهمترین قسمت).

۴) توکل بر خداوند مهربان

با توکل بر خداوند متعال، می‌توانی بر بسیاری از مشکلات این دوره از قبیل ترس، اضطراب، استرس و. . . غلبه کنید، به دلیل این‌که شما تلاش خود را می‌کنید؛ بقیه را به خدا واگذار کنید.

• یک دفتر کلاسور برای ارزیابی آزمون

در روزهای قبل از آزمون اصلی برای ارزیابی آزمون لازم است ابتدا یک دفتر کلاسور تهیه نمایید. هنگام ارزیابی هر آزمون نکات مربوط به هر درس را در یک صفحه خلاصۀ جداگانه می‌نویسید و پس از چند آزمون صفحات مربوط به هر درس را پشت سر هم قرار می‌دهید تا یک جزوه خلاصه فشرده از نکات هر درس ایجاد شود. به این ترتیب جمع‌بندی علمی آزمون‌های یک سال شما در این دفتر کلاسور خلاصه خواهد شد.

۱- دفترچه سوالات، پاسخنامه تشریحی و کارنامه آزمون را مقابل خود قرار دهید و سوال و جواب‌ها را بررسی کنید و در مقابل هر سوال نکته آموزشی و مهم آن را بنویسید.

۲- علاوه بر نکات آموزشی و مهم هر سوال باید علت پاسخ اشتباه خود را نیز بنویسید.

نکته: عامل اول مهم‌تر از عامل دوم می‌باشد عامل اول مربوط به قبل از آزمون و عامل دوم مربوط به بعد از آزمون است.

• شرکت در آزمون‌های آزمایشی کارشناسی ارشد و دکتری

به منظور ایجاد آمادگی لازم برای شرکت در آزمون اصلی، لازم است در چندین آزمون شرکت کنید تا هدف‌های زیر تحقق یابد:

۱) سنجش از خود و کارهای انجام شده در طی سه چهار هفته‌ گذشته.

۲) آشنایی و عادت با فضای آزمون که مهمترین اثر آن، کاهش استرس حاکم بر جلسه می‌باشد.

۳) روشن شدن نقاط ضعف و قوت در درس‌های مختلف و برنامه‌ریزی صحیح و مناسب‌تر برای آزمون بعدی.

اما قبل از ارائه راهکارهای مطالعاتی برای آزمون‌های آزمایشی، اجازه بدهید کمی از زبان خودتان برایتان بگوییم!

* تا ازدانشگاه به خانه برسم، دیگر خسته‌ام و حوصله‌ی درس خواندن ندارم!

* نمی‌دانم تکلیف‌های دانشگاه را انجام بدهم یا درس‌های کنکور را بخوانم؟!

* اگر درس‌های دانشگاه را بخوانم، درس‌های کنکور می‌ماند و باعث می‌شود که همان درس‌های کنکور را هم نتوانم درست بخوانم، چون اعصابم خُرد می‌شود!

* تا یک درس را شروع می‌کنم، دو ساعت می‌گذرد و وقت خوابیدن می‌رسد و بقیه درس‌ها می‌ماند!

* یک نگاه به برنامه آزمون بعد و یک نگاه به کتاب‌های زیاد باقی مانده و نخوانده، دیوانه‌ام می‌کند!

* بهتر است امسال رو بی‌خیال بشم و بزارم برای سال بعد، چون تا الان هیچ کاری نکرده‌ام!

و اما جواب: بیشتر داوطلبان کنکو سنجش امیرکبیرر، دانش‌پژوهان ‌دانشگاهی هستند. دانش‌پژوهانی که به‌طور معمول تا ساعت ۲ الی ۳ بعدازظهر در محیط دانشگاه هستند و تا به منزل برسند، ساعت ۴ بعدازظهر می‌شود.

پس باید بدانید که چگونه درس‌های دانشگاه و کنکور را به موازات هم بخوانید تا نتیجه بگیرید:

یک قاعده کلی را هرگز فراموش نکنید که مرور درس‌ها تا ۱۲ ساعت بعد از آموزش اولیه آن، کمک خواهد کرد تا ۸۰ درصد مطالب در ذهن شما شکل بگیرد و فراموش نشود و اگر به فردا یا فرداهای دیگر سپرده شود، بازدهی آن به کمتر از ۵۰ درصد کاهش می‌یابد. سعی کنید مطابق با برنامه کلی زیر حرکت کنید:

۱) درس‌های هر روز را همان روز مطالعه کنید. (نکته بسیار مهم) شروع کار شما در منزل باید با درس‌های همان روز و مرور آن‌ها باشد که مزیت‌های بسیاری دارد از جمله این‌که چون درس را تازه یاد گرفته‌اید، برای مرور و انجام تکلیف‌های آن، وقت زیادی از شما نمی‌گیرد و این صرفه‌جویی مناسبی در وقت شما است.

۲) یکی دو درس از درس‌های دانشگاه را هر روز انتخاب کرده و در برنامه خود قرار دهید. یعنی در کنار درس‌های کنکور، هر روز یکی دو درس از درس‌های کنکور مطالعه شوند. البته نه به این مفهوم که کل حجم مربوط به آزمون در آن درس‌های خاص را یک روزه بخوانید، بلکه مبحث‌ها را باید به چند قسمت تقسیم کنید.

۳) پرکاری تستی (یعنی روی مبحث تست‌ها زیاد کارکردن و دقت بیشتری گذاشتن) در درس‌ها را، در همان روز مطالعه انجام ندهید، بگذارید دست کم یکی دو روز از مطالعه بگذرد و بعد پرکاری تستی داشته باشید.

شاید بگویید که مطلب‌های خوانده شده فراموش می‌شود! به همین دلیل، باید پرکاری تستی با فاصله مطالعاتی، انجام شود. چرا که اشکال‌ها و نکته‌هایی که فراموش کرده‌اید را شناسائی و آن‌ها را دوباره مطالعه می‌کنید تا یادگیری حاصل شود.

علت فراموشی دلیل و حاصل نشدن یادگیری کامل است، اگر شما تست‌زدن را به دقت بعد از مطالعه شروع کنید، بیشتر تست‌ها را درست می‌زنید و از کار خود لذت می‌برید که لذتی کاذب است؛ زیرا مطالعه درس در ساعت‌های قبل، به شما کمک می‌کند تا تست‌ها را درست پاسخ دهید. پس به خود و حافظه خود فرصت دهید تا مطالب و عیب و نقص آن در ذهن‌تان شکل بگیرد، سپس به رفع آن اقدام کنید.

۴) هدف شما در فاصله بین دو آزمون، تنها به تمام کردن درس‌ها و یک‌بار مطالعه کردن آن‌ها نباشد. سعی کنید درسها و موارد آزمون را ۴ تا ۵ روز قبل از آزمون تمام کنید و در این فاصله ۴ تا ۵ روزه، یک مرور و جمع‌بندی پرکار خود و درس‌ها داشته باشید، چرا که جمع‌بندی و مرور، بسیار مفید و معجزه‌آسا می‌باشد. دور دوم مطالعاتی، به صورت جمع‌بندی، بازدهی کار شما را دست کم ۲۰ تا ۳۰ درصد بالا می‌برد و به دلیل آنکه تنها با مرور و تمرین و تکرار است که مطالب از حافظه کوتاه‌مدت وارد حافظه بلندمدت می‌گردد، درواقع مرور و تکرار، نتیجه کار شما را بسیار تغییر خواهد داد. به‌طور حتم این کار را انجام دهید (تمام کردن درس‌ها ۴ تا ۵ روز قبل از برگزاری آزمون)

۵) کار معین در زمان معین را تمرین کنید. برای رسیدن به این توانایی که من در اختیار مطلب و زمان نباشم، بلکه مطلب و زمان در اختیار من باشند، لازم است که زمان بگذارید در شروع، کمی سخت است، ولی با تمرین، مطمئن باشید به توانایی‌های بالایی در مطالعه زیاد ولی در زمان کم، دست خواهید یافت. یکی از راهکارهای اصلی در رسیدن به این توانایی، ”یادداشت‌برداری“ و ”خلاصه‌نویسی“ است.

۶) آزمون‌های آزمایشی و نتیجه‌گیری در آزمون‌ها را جدی بگیرید تا در آزمون اصلی هم بتوانید نتیجه مطلوب را داشته باشید.

جمع‌بندی از مطلب‌های بالا  برای داوطلبان آزمون کارشناسی ارشد و دکتری

۱) در یک روز، تنها به یک یا دو درس اکتفاء نکنید، دست کم سه تا چهار درس را در برنامه مطالعاتی خود داشته باشید (دست کم هم یکی از درس‌ها عمومی باشد).

۲) دانشجویانی که به دانشگاه می‌روند، روزی پنج ساعت مطالعه در روزهای دانشگاه و ده ساعت مطالعه در روزهای تعطیل را در برنامه خود داشته باشند.

۳) سعی کنید بعدازظهر یک ساعت استراحت (خواب) در برنامه خود داشته باشید. چرا که یک ساعت خواب بعدازظهر برابر است با چندین ساعت خواب شب. (به گفته کارشناسان و پزشکان) به این ترتیب بعد از خواب بعدازظهر، بازدهی مطالعه، بسیار بالا خواهد رفت. خواب بعدازظهر را در برنامه خود قرار دهید، چون نتیجه‌ای معجزه‌آسائی دارد.

در پایان، یک نتیجه کلی کمی هم تکراری ولی مهم:

* کار معین در زمان معین را یاد بگیریم. البته این توانائی و مهارت در تمام مرحله‌های زندگی، راه‌گشا و کارآمد بوده است.

* بدانید انجام کار معین در زمان معین، به شما آرامش می‌دهد.

* بدانید انجام کار معین در زمان معین، به شما اعتماد به ‌نفس خواهد بخشید.

* بدانید انجام کار معین در زمان معین، به شما نیروئی افزون‌تر از قبل خواهد داد.

مدیریت زمان

زمان مرحله اول( ۵ دقیقه)

فرض کنید که برای کنکور باید به ۵ درس پاسخ دهید که یکی از آن‌ها معمولاً درس زبان است و کل زمان جهت پاسخ‌ دادن به ۱۵۰ (۵ درس ۳۰ سوالی) سوال نیز ۲۱۰ دقیقه باشد.

۱- پس از گرفتن دفترچه سوالات آزمون، به مدت ۵ دقیقه تمام سوالات کنکور (همه درس‌ها) را مرور نمائید. در این ۵ دقیقه لازم نیست هیچ‌گونه تستی زده شود.

پس از ارزیابی ۱۵۰ سوال، آسان یا مشکل بودن هر مبحث را برای خود مرور کنید. پس از آن‌که خویش را با نوع سوالات و محیط برگزاری کنکور وفق دادید، آماده مرحله بعدی باشید (زمان مرحله اول ۵ دقیقه).

۲- در مرحله دوم زمان‌بندی‌های زیر را برای دروس انتخاب نمائید.

درس اول (زبان)           ۱۰ دقیقه                      درس دوم                     ۱۵ دقیقه

درس سوم                    ۱۵ دقیقه                      درس چهارم                  ۱۵ دقیقه

درس پنجم                    ۱۵ دقیقه

زمان مرحله دوم (۷۰ دقیقه)

در این مرحله، اول سراغ آن درسی بروید که آمادگی و تجربه بیشتری در تست‌زدن آن دارید، آنچه را که نباید در هر درس از یاد برد این است که تست‌زدن زیاد و درست مطرح است، نه این‌که سوالات مشکل‌تر را حل کرد. همچنین لازم نیست که سوالات آسان پشت سر هم باشند. مثلاً ممکن است ۳ تست درس اول آسان باشد و یا ۴ تست از درس دوم و یا ۲ تست از درس سوم، در ضمن آن سوالاتی که به جواب نهایی می‌رسید به برگه پاسخ‌برگ انتقال دهید (مواظب باشید مکان خودش را با قلم پر کنید) و جلوی سوال موردنظر یک علامت مثبت (+) بزنید. این روش به خاطر آن است که در مرحله بعدی بدانید کدام تست را جواب داده‌اید. سپس جلوی سئوالاتی که به جواب نهایی نرسیده‌اید یا حدس می‌زنید، می‌توانید جواب دهید با علامت ضرب (×) مشخص کنید تا در مرحله بعد سهولت بیشتری در پیدا کردن تست‌های نیمه تمام و یا احتمالاً آسان داشته باشید.

۳- در این مرحله آنچه را که نباید از یاد برد آن است که تست کمتر با جواب درست بهتر از آن است که تست بیشتر با جواب غلط بزنید. بنابراین برای موقعی که بین دو گزینه شک کرده‌اید حتماً یکی را علامت بزنید (احتمال شانس ۵۰ درصد است) ولی اگر بین سه گزینه شک کردید که کدام درست است یا نادرست، از پاسخ دادن به آن تست امتناع ورزید.

زمان مرحله سوم (۶۰ دقیقه)

۴- در این مرحله قطعاً از هر درس ۵ یا ۶ سئوالی را حل کرده‌اید (تا اینجا خوب است و پیشرفت شما قابل تقدیر است). شما حالا با احاطه‌ای که بر سوالات دارید می‌توانید زمانبندی به صورت زیر داشته باشید.

درس اول (زبان)             ۱۰ دقیقه                       درس دوم                             ۱۰ دقیقه

درس سوم                      ۱۰ دقیقه                       درس چهارم                           ۱۰ دقیقه

درس پنجم                      ۱۰ دقیقه

زمان مرحله چهارم (۵۰ دقیقه)

در این مرحله فرصت دادید تا سئوالاتی را که از مرحله دوم نیمه تمام گذاشته‌اید یا ‌سوالاتی را که‌ حدس می‌زنید آسان است، جواب دهید. البته در این مرحله می‌توانید از تکنیک‌های معادلات ابعادی(دیمانسیون) و تکنیک‌های روش‌های تست‌زنی و تکنیک TRIZ  در حل دفترچه‌های کنکور به عنوان کاتالیزور برای همه رشته‌ها و همه مقاطع استفاده کنید.

۵- هنوز تا انتهای زمان کنکور، شما ۲۵ دقیقه فرصت دارید. در این زمان شما می‌توانید تمام سوالات را به‌طور کلی بازنگری کنید یا اینکه می‌توانید با توجه به گرایش انتخابی سراغ سوالات آن درس بروید و وقت بیشتری را صرف آن درس نمائید.

۶- پایان وقت است. لطفاً برگه‌های پاسخنامه را تحویل دهید.

توصیه‌های بسیار مهم: داوطلبان سنجش امیرکبیر، تمام صفحات دفترچه سوا‌‌ل‌ها را به خوبی بررسی کنید و مراقب باشید که بعضی صفحات یا بعضی سوالات را فراموش نکرده باشید.

البته ممکن است که خیلی از این نکات را بدانید اما مواردی بسیار تاثیرگذار در مدیریت زمان هستند.

نکته بسیارمهم: توصیه می‌شود که سؤالات زبان بی‌پاسخ رها نشود. معمولاً چند سؤال آسان در بین این سؤالات می‌توان یافت که این امر باعث بالارفتن تراز شما خواهد شد.

توصیه می‌شود که در روزهای پایانی، هر روز صبح در شرایطی مشابه کنکور، اقدام به برگزاری یک آزمون از سا‌‌ل‌های قبل شود.

برگرفته از کتاب مشاوره و برنامه ریزی آزمون کارشناسی ارشد و دکتری به روش سنجش امیرکبیر